Maand: januari 2016

Doop van de Heer
10 januari 2016

Vandaag vieren we de doop van de Heer Jezus door Johannes de Doper in de Jordaan. Johannes preekte een doopsel van boete en bekering. Hij bereidde de mensen voor op de komst van de Messias; hij wilde een gemeenschap verzamelen waarin de Messias zich welkom zou weten.
Waarom liet Jezus zich door Johannes dopen? Het was niet nodig zegt Johannes dat Jezus zich zou laten dopen. Het is helemaal Jezus eigen beslissing om gedoopt te worden. Wat zou dat kunnen betekenen?

Marcus, en ook de andere evangelisten, geven hiermee aan dat Jezus heel bewust een nieuwe fase in zijn leven wilde beginnen.
Hij woonde tot nu toe in Nazaret in Galilea. Hij was daar de zoon van de timmerman. Niet meer, niet minder. Jezus groeide er op en onderging de joodse godsdienstige gebruiken. Volgens gewoonte ging hij ook op sabbatdag naar de synagoge.
Hij werd geraakt door het visioen van de profeten; in Hem werd de droom wakker van Gods Koninkrijk op aarde. Hij voelde zich geroepen die droom in woord en in daad in praktijk te brengen. Hij overwoog hoe Hij er een begin mee zou kunnen maken.

Hij hoorde van Johannes de Doper, ging naar hem toe en vroeg hem om gedoopt te worden. Hij beleefde het doopsel van Johannes als zijn openlijke toe wending naar God en als toewijding aan het komende Rijk van God.
En God zelf.! God zelf bevestigt dat doordat de hemel openscheurt en een stem hem noemt: “ Jij bent mijn zoon. Jij bent een kind naar mijn hart.” Een duif daalt neer als kracht van de heilige Geest die vanaf nu Jezus volkomen zal vervullen.
Deze doop in de Jordaan is een keerpunt in Jezus’ leven. Het is een eigen keuze van Jezus geweest, een goed overwogen beslissing. Vanaf nu gaat Jezus op weg om Gods Koninkrijk gestalte te geven. Een samenleving die geleid wordt door de bereidheid tot vergeven en door verlangen naar oprechte liefde.

De woorden: ‘ keerpunt’, ‘ beslissing’, ‘ keuze ‘ zijn de moeite waard wanneer wij nadenken over Als ouders om de christelijke doop van hun kind vragen dan nemen zij in zekere zin een grote beslissing voor dit kind. Een beslissing die nog moet worden waar gemaakt. Gedoopt worden is een keerpunt rite waarin je je afkeert van je oude levenswijze en waarmee je een nieuw leven start.
Je zegt in die rite: mijn levenswegen is niet meer mijn eigen vrije keuze; de weg die ik wil gaan is mij reeds voor gegaan door Jezus die ik volg. De weg van Jezus voert door lijden en dood heen tot de verrijzenis, nieuw leven.

Bij het doopsel ontvangt het kind de kern van dit nieuwe leven dat tot uitbloei mag komen door een leven in de gezindheid van Jezus. Kunnen ouders dit van een kind verwachten dat het zich naar Jezus keert? Daar ligt nog een vraag voor: beseffen wij zelf als gedoopte mensen wel wat ons doopsel inhoudt en wat dat met zich mee brengt op onze levensweg waarbij wij telkens opnieuw voor keuzes staan? Leven wij zelf wel in die gezindheid van Jezus?

Net als de meesten van u ben ik passief gedoopt geworden. Dat wil zeggen: ik heb me niet laten dopen. Ik ben nog automatisch gedoopt een dag na mijn geboorte.
Nu komt de moeilijkste vraag: zou ik me hebben laten dopen als ik niets reeds door mijn vader en peettante naar de kerk gebracht was om gedoopt te worden?
Ik moet u eerlijk zeggen: ik zou het niet weten. Ik zou niet weten of ik in mijn leven tot zo’n persoonlijke beslissing gekomen zou zijn. Ik zou niet weten of ik – rond kijkend in de samenleving - gedoopte christenen had kunnen onderscheiden van alle andere mensen. Zijn gedoopte mensen wel andere mensen? , zou ik me afgevraagd hebben. Maken christenen andere keuzes in het leven dan anderen? Hebt u zich zelf ook die vraag gesteld: zou ik me op oudere leeftijd hebben laten dopen? Ik zou zeggen: doe het is! Het is een ernstige vraag.

Van mijzelf kan ik zeggen dat ik blij dat ik niet op mijn eentje op latere leeftijd heb hoeven te kiezen. Ik ben blij dat ik me altijd opgenomen gevoeld heb in de grote gemeenschap van de kerk. Allereerst ons gezin waarin ik heb leren bidden.
Vervolgens de parochiekerk en later de wereldwijde kerk.
In deze gemeenschap heb ik leren geloven in God en in zijn trouw aan mensen.
Heb ik geleerd wat christelijk gedrag is in onderscheid van mensen die er andere waarden en normen op na houden. In deze gemeenschap heb ik de christelijke cultuur en wetenschap leren kennen. Van meet af aan heb ik bij de kerk mogen horen en telkens ben ik erop gewezen dat ik er ook voor moest kiezen.

Eigenlijk is het zo dat je iedere dag ervoor moet kiezen om gedoopt christen te zijn. En als we die keuze om christen te zijn in de geest en de gezindheid van Jezus ernstig nemen dan is er inderdaad een onderscheid aan te brengen tussen ons en andere mensen. Niet omdat wij beter zijn dan andere mensen. Maar wel omdat we beseffen dat wij zelf geleid door Jezus’ geest morgen betere mensen moeten zijn dan vandaag.
Van ons als gedoopte christenen mag verwacht worden dat wij ons ervoor verantwoordelijk voelen dat liefde, vrede, gerechtigheid de leidende waarden in onze samenleving zijn. Hoe standvastig zijn wij in onze keuzes als christen?
Ik denk dat wij het af en toe ook wel nodig hebben dat tegen ons gezegd wordt:

“ jij bent mijn zoon, mijn dochter,
je bent kind naar mijn hart”.

De hemel zal wel niet boven ons openscheuren en er zal wel geen stem klinken uit de hoge hemelen. Maar misschien is er wel een medemens die zegt:

“ Wat fijn dat jij mij helpt nu ik in nood zit.
Wat dapper van jou toen je voor me opkwam toen iedereen tegen mij was.
Wat attent van jou dat je rekening houdt met mijn gevoel.
Jij bent voor mij de mensen die naast mij staat”.

Misschien horen we dan wel in ons binnenste een stem: “als je zo Jezus navolgt in zijn mensenliefde, ben je op de goede weg. Ook jij bent een kind naar mijn hart. “

Tom Buitendijk O.Carm.